Monday, March 26, 2018

သိသင့္အပ္ေသာ သမိုင္း

မႏၱေလးဆိုတာ ဗမာ႐ွင္ဘုရင္မင္းတုန္းမင္းတည္ခဲ့တာ၊

မင္းတုန္းမင္းဟာ မႏၱေလးၿမိဳ႕တည္ကတည္းက
သူ႔အေဖလက္ထက္မွစ လက္စြဲေတာ္အျဖစ္အသုံးျပဳခဲ့ေသာ မူစလင္စစ္သားေတြအတြက္ (ထိုမူစလင္မ္စစ္သားမ်ားကား ၈၀%မွာ အာေရဗ် ႏွင့္ ပါ႐ွန္းအႏြယ္မ်ားသာ) သီးသန္႔ရပ္ကြက္ သီးသန္႔ဝန္ႀကီး
ပလီ အစရိွတာေတြစီစဉ္ေပးခဲ့သလို ပုဏၰားကုလားေတြအတြက္လည္း သီးသန္႔ရပ္ကြက္ စီစဉ္ေပးခဲ့တယ္။

ဒါေၾကာင့္ မႏၱေလးသားေတြက သူတို႔ၿမိဳ႕မွာ ကုလားေတြ႔ရင္ အမ်ိဳးျမင္ရသလိုပဲ၊ျပသနာမရိွဘူး။

ဗမာစကားမေျပာတတ္တဲ့ ေနာက္ေပါက္ျပည္ႀကီးတ႐ုတ္ေတြ ႀကီးစိုးေနတာေတြ့ရင္သာ သူတို့့့့့ရင္နာတာမဆန္းဘူး။

ရန္ကုန္ဆိုတာ အေလာင္းဘုရားဆင္းလာၿပီး ဒဂံုကိုရန္ကုန္လို ့သမုတ္တုန္းက ေရႊတိဂံုဘုရားဝန္းက်င္မွာ သာသနိကအေဆာက္အအုံခ်ိဳ ့ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားနဲ႔ ဘုရားကြၽန္အခ်ိဳ ့ရဲ ့ တဲေတြရိွတယ္။

ဥကၠလာပဆိုတာ ဗမာရြာစစ္စစ္။

အင္းစိန္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ အလံု တာေမြ သာေကတ
တစ္ဖက္ကမ္းက ဒလ သန္လ်င္ဆိုတာ မြန္ရြာေတြ စစ္စစ္။ ဒါေတာင္ သန္လ်ွင္မွာ ေရေၾကာင္းကုန္သည္အာရဗ္ေတြအံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ အမ်ားႀကီးရိွတယ္။ က်န္တဲ့ေနရာအားလံုးေတာႀကီးမ်က္မည္းအတိ။

၁၈၅၀ အဂၤလိပ္ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို စက်ဴးေက်ာ္ေတာ့ ဘႀကီးေတာ္က တာေမြနဲ႔အနီးဆံုးေနရာ႐ွာ သူ႔ဗမာတပ္နဲ႔ သူ ့လက္စြဲမူစလင္အေျမာက္တပ္သားေတြအတြက္ဠသိဂၤဳတၱရကုန္း(ေတာင္)ေတာ္ရဲ႕ အစြန္း(အၫြန္႔)ကို မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔လို႔သမုတ္ၿပီး ေနရာခ်ေပးခဲ့ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မြန္ ဗမာနဲ ့မူစလင္ေတြအေျခခ်ခဲ့တယ္။

၁၈၅၂ အဂၤလိပ္ျမန္မာဒုတိယစစ္အၿပီး ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္သိမ္းၿပီးေတာ့ ရန္ကုန္ကို အဂၤလိပ္ဝန္႐ွင္ေတာ္မင္းႀကီး ႐ုံးစိုက္ရာၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္တည္ေလရာ ယခု သိမ္ျဖဴကုန္း စေတာ့ကိတ္ရဲ့ေတာင္ဖက္တစ္ျခမ္း (ယခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းမွစ၍ ကမ္းနားထိ) ယခုအေခၚ ဗုိလ္တေထာင္ ခရစ္လမ္းမွ
လမ္းမေတာ္ ကီလီလမ္းအထိ (ရန္ကုန္ပထမဆုံးၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ စေကာ့လူမ်ိဳး ကစ္ဂလီးကိုအစြဲျပဳမွည့္ေသာကစ္ဂလီးလမ္း)

အေရွ့မွ အေနာက္တစ္ေလ်ာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ကို
အိႏၵိယမွ ေခၚလာေသာ အသိပညာ႐ွင္ အတတ္ပညာ႐ွင္ ဉာဏလုပ္သား ကာယလုပ္သား မူစလင္ကုလား ဟိႏၵဴကုလားမ်ား အင္အားသုံးကာ တည္ေဆာက္ေလသည္။

ၿမိဳ႕တည္ၿပီးသကာလ-

ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားစည္ကားေစရန္ ကုလားကုန္သည္ တ႐ုပ္ကုန္သည္မ်ား အေျခခ်ခြင့္ျပဳေလသည္။ အေပ်ာ္အပါးလိုက္စားရန္ အားသာသူမ်ားအတြက္ ဘိန္းကင္းကေဇာ္ ဖဲဖာအရက္သန္ေသာ တ႐ုပ္မ်ားကို လသာဖက္၌ တ႐ုပ္တန္းေပးေလသည္။

လမ္းေဘးတြင္သာေစ်းေရာင္း၊ ထိုေနရာတြင္သာ တစ္ပါတည္းတဲထိုးေန၊ ၾကံဳရာလမ္းေဘးတြင္သာ
ခ်ီးပါ ေသးေပါက္တတ္ေသာ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားမူကား
ေစ်း႐ုံ ဆိုင္ခန္း တိုက္တာအေဆာက္အံုႏွင့္ ခန္းနားလွသည့္ ကုလားတည္ျမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္တြင္ အစ ပထမက လာေရာက္အေျခခ်ရဲျခင္းမရိွခဲ့ေပ။

သို႔ပါ၍ ကုလားတည္ခဲ့ေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္မွာ ကုလားေတြသာ အေတြ႔မ်ားရသည္ကို ဖင္နာေနသူမ်ားအား သနားလွေပသည္။

သာမန္ လူေတြကို သနားေသာ္လည္း သမိုင္းသုေတသီအမည္ခံ၊ စာေရးဆရာအမည္ခံကာ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးမီးေမႊးေနသူတို႔ကိုကား ရြံ႐ွာလွေပသည္။

သမိုင္းကို လွန္ၾကပါေလဦးဟု တိုက္တြန္းလိုလွေပသည္။

Credit: Patrick Tan


Friday, March 23, 2018

ဗိုလ္ဝါဟစ္၊ ဗိုလ္အီဗရာဟင္


ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (ဘီအိုင္ေအ) ဗိုလ္သင္တန္းဆင္း သမိုင္းဝင္ဓာတ္ပုံ (ထားဝယ္ ၁၉၄၂)