ဘာသာျခားေတြေၾကာင့္ သာသနာကြယ္မယ္ သာသနာကြယ္မယ္ ေျပာေနၾကလို႔ပါ။

ဘာသာျခားေတြေၾကာင့္ သာသနာကြယ္မယ္သာသနာကြယ္မယ္ ေျပာေနၾကလို႔ပါ။

ကိုယ့္ရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္အဆင့္အတန္း ဘယ္ေလာက္ခိုင္မာမႈရိွသလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္။

အျခား ခရစ္ယာန္ႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းမေျပာဘူး။
မင္းတို့က မြတ္စ္လင္မ္ေတြကိုပဲ ရည္ရြယ္တိုက္ခိုက္ေနလို႔ မြတ္စ္လင္မ္ႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းေျပာမယ္။

အစၥလာမစ္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ မေလး႐ွားႏိုင္ငံရဲ႕ ကြာလာလမ္ပူ U.A.E ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒူဘိုင္း နဲ႔ အဘူဒါဘီ
ကာတာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒိုဟာတို႔မွာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ထက္အေနအစားေကာင္းလို႔၊ ဝင္ေငြေကာင္းလို႔၊ တစ္ေယာက္အလုပ္လုပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ က်န္တဲ့မိသားစုေတြကို ဝမ္းဝ ခါးလွေအာင္ ေထာက္ပံ့ႏိုင္လို႔
စီးပြားသြား႐ွာ အလုပ္သြားလုပ္ မြတ္ကလားေတြဆီမွာ ကြၽန္သြားခံေနတဲ့ဗမာ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။

အဲ့ဒီသူေတြက သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဆီမွာ သူတို႔ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားနဲ႔အညီ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာေတြခြင့္ျပဳပါဆိုလို႔ သက္ဆိုင္ရာ မြတ္စ္လင္မ္အစိုးရေတြက ခြင္ျပဳေပးထားသည့္အေလ်ာက္ ဘုရားေစတီ တည္ခြင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေဆာက္ခြင့္ေပးၿပီး သက္ဆိုင္ရာ အခမ္းအနားေတြလုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးထားလို႔ ဝါဆိုသကၤန္းကပ္တာ ကထိန္သကၤန္းကပ္တာ ပေဒသာပင္ခင္းတာ လွည့္လည္တာေတြ Fb မွာေတာင္ ဂုဏ္ယူဝံ့ႂကြားစြာ တင္ၾက
Share ၾကတာ Like ေထာင္ခ်ီ သာဓု Comment ရာခ်ီရိွတာပါပဲ။ ဟို ျမန္မာျပည္မွာ ကလားမုန္းတရားမီးေမြးေပးတဲ့ သကၤန္းျခံဳ ကလားကိုယ္ေတာ္ႀကီးေတာင္ ဘုရားပႏၷက္ခ် ထီးေတာ္တင္ ႂကြေသးတာပဲ။

အဲ့ဒီ မြတ္စ္လင္မ္တိုင္းျပည္ေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ လႊမ္းမိုးၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာ ကြယ္မ်ားသြားၿပီလား?
ေျဖစမ္းပါဦး။

ဘာသာတစ္ခုကို အျခားဘာသာဝင္ေတြက ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္တယ္ဆိုတာ အဲ့ဒီကူးေျပာင္းကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာတရားရဲ႕အႏွစ္သာရအလွတရားကို
ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ သေဘာေပါက္နားလည္လက္ခံသြားမွ၊ အဲ့ဒီအလွတရားက ထိုသူရဲ႕ႏွလံုးသားကိုဖမ္းစားႏိုင္မွ ကူးေျပာင္းသြားၾကတာေလ။

အဲ့ဒီ မြတ္စ္လင္မ္တိုင္းျပည္မွာေရာက္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာေတြက ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အႏွစ္သာရကို အျခားသူကို ႐ွင္းျပေျပာဆို သာသနာျပဳႏိုင္ဖို႔ေနေနသာသာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္သေဘာေပါက္ ခံယူထားတာမရိွဘူး။

သူတို႔နားလည္တာမိ႐ိုးဖလာဗုဒၶဘာသာ။ ငါတို႔ ေနေနတဲ့ေနရာမွာ ရိွခိုးဦးခ်စရာ ဘုရားေစတီတည္ခ်င္တယ္၊ အခါႀကီးရက္ႀကီးေတြမွာ ဆြမ္းလႉ ေရစက္ခ် တရားနာရန္ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးပါးရိွဖု႔ိ ေက်ာင္းေဆာက္ သိမ္ေဆာက္ခ်င္တယ္၊ ဘုရားတည္ ေရႊခ် ေက်ာင္းေဆာက္ဘုန္းႀကီးလႉရင္ ကုသိုလ္ရတယ္၊ ဒီေလာက္ပဲနားလည္တဲ့ လူစားအမ်ားစု။ က်န္အခ်ိန္ မူးမယ္ ေပ်ာ္မယ္ ပါးမယ္။

အဲ့ဒီက ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းလာထိုင္ သီတင္းလာသံုးတဲ့သံဃာေတ္ဆိုတာကလည္း ဒါယိကာ ဒါယိကာမေတြကိုတရားျပဖို႔ထက္ သူတို႔ကို ၿမိဳးၿမိဳးျမက္ျမက္လႉဒါန္းေရးတရားသာတြင္တြင္ေဟာၾကတာကလား။

ဘာပဲေျပာေျပာ အဲဒီတိုင္းျပည္ေတြမွာ ေက်ာင္းထိုင္ရတာ ျမန္မာျပည္ထက္ လူအဆင့္အတန္း အမ်ားႀကီးသာေတာ့ ေနခ်င္ၾကတယ္ေလ။ အနည္းဆံုး ၂၄ နာရီမီးလာ ၂၄ နာရီ TV ဖြင့္ထားလို႔ရတာတင္ ျမန္မာျပည္ထက္သာေနၿပီေလ။

အဲ့ဒီေတာ့ ဒီဗုဒၶဘာသာဟာ အဲ့ဒီေနရာေဒသကမြတ္စ္လင္မ္ေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားကို ဘယ္လိုလုပ္သိမ္းပိုက္ႏိုင္မွာလဲ။

မြတ္စ္လင္မ္ေတြက အဲ့ဒီဗုဒၶဘာသာေတြ သူ႔ဖာသာသူ ဘုရားပဲရိွခိုးခိုး တရားပဲနာနာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲပဲလုပ္လုပ္ စိတ္ကိုမဝင္စားၾကဘူး။

ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ ဘုရားရိွခိုးတယ္တို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ တရားေဟာတယ္တို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ ဘာသာေရးအခမ္းအနားလုပ္တယ္တို႔ဆိုၿပီး လူအုပ္နဲ႔လာဝိုင္း
ခ်ိတ္ပိတ္ ဆယ္ေပါင္တူနဲ႔ထုၿဖိဳ ဘူလ္ဒိုဇာနဲ႔ထိုး မီး႐ိႈ့
အစရိွတဲ့ ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး လူ႔အ႐ိုင္းအစိုင္းေအာက္တန္းစားအျပဳအမူေတြ တစ္ခါဘူးမ်ွ မလုပ္ၾကဘူး။

ေအးေလ ယံုၾကည္ခ်က္ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ကိုယ္ဘာသာကိုယ္ကိုးကြယ္ သူတပါးဘာသာကိုဂုဏ္ေပးေဘးစားတတ္တဲ့ လူ႔ယဥ္ေက်းေတြရဲ႕ တိုင္းျပည္ေတြကိုး......

Credit: Patrick Tan

ဝိတိုရိယ ဘုရင္မ ႏွင္ ့ အဗၺဒုရ္ကရင္မ္

ဝိတိုရိယ ဘုရင္မ ႏွင္ ့ အဗၺဒုရ္ကရင္မ္
<><><><><><><><><><>
အဲလီဇဘက္ ဘုရင္မႀကီးဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ အႏြယ္ေတာ္မြန္တို႔မွ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ျပန္႔ႏွံ႔လာတယ္။ က်ေနာ္ မစမ္းစစ္ႏိုင္ေသးလို႔ အတိအက်ေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာတတ္ပါဘူး။ ဒီသတင္းကို ပထမဆုံး တင္ခဲ့တာကေတာ့ ဟာဂ်ီ U Thanwin Monsoon ျဖစ္ပါတယ္။ (ခရက္ဒစ္ ေပးသင့္ပါတယ္။) ဟာဂ်ီဆပ္ တင္တင္လိုက္ခ်င္း ျမင္လိုက္ရေတာ့ က်ေနာ္လည္း မ်က္လုံးျပဴးသြားတယ္။ အခုေတာ့ မိတ္ေဆြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေရးၾက ရွဲၾက နဲ႔။ က်ေနာ္တို႔ စူးစမ္းရွာေဖြစရာ ေခါင္းစဥ္ အသစ္တစ္ခု ရတာေပါ့။

■စကိုင္းနက္မွ ဇာတ္လမ္း
~~~~~~~~~~~~
ဒီအခ်ိန္မွာပဲ စကိုင္းနက္က "ဝိတိုရိယ နဲ႔ အဗၺဒူ" ဆိုတဲ့ ျမန္မာစာတမ္းထိုး ဇာတ္ကား လႊင့္လိုက္ေတာ့ အေသအခ်ာ ထိုင္ၾကည့္လိုက္တယ္။ ဒီဇာတ္လမ္းကို က်ေနာ့္ဆရာျဖစ္သူ ဆရာဦးေအးလြင္က က်ေနာ့္ကို ေျပာျပဖူးေတာ့ ၾကားဖူးေနတယ္။ ဆရာေျပာျပတဲ့ အေၾကာင္းအရာလား မသိဘူးဆိုၿပီး ၾကည့္မိေတာ့ တကယ္ဟုတ္ေနပါတယ္။ ဝိတိုရိယဘုရင္မႀကီးဟာ အီမာန္နဲ႔ ကြယ္လြန္ခဲ့တာလို႔ ေျပာေတာ့ သမိုင္းမွတ္တမ္းလား၊ အယူအစြဲအရ ျဖစ္ေပၚတဲ့ ပါးစပ္ေျပာ ရာဇဝင္လား ေတြးမိေပမဲ့ တကယ္စမ္းစစ္ၾကည့္ေတာ့ အဟုတ္ႀကီး ျဖစ္ေနတယ္။

ဒီအေၾကာင္းအရာကို ၿဗိတိသၽွ အသံလႊင့္ ဌာန ဘီဘီစီမွာ လႊင့္သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဘီဘီစီ (အဂၤလိပ္)
http://www.bbc.com/news/world-south-asia-12670110

http://www.bbc.co.uk/radio4/history/empire/episodes/episode_66.shtml

ဘီဘီစီ (အူရဒူ)
http://www.bbc.com/urdu/entertainment/story/2005/05/050529_munshikarim_3.shtml

ေအာက္ပါ မဂၢဇင္းမွာ ေရးသားခ်က္ဟာလည္း စိတ္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ (အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္)

https://www.dawn.com/news/691624/royal-munshi-victorias-secret

ရာဇာအလီ အာေဘဒီ ဆိုတဲ့ အိႏၵိယ သမိုင္း စာေရးဆရာ တစ္ဦးက
ملکہ وکٹوریا اور منشی عبد الکریم
မာေလ့ကဟ္ ဝိတိုရိယာ ေအာင္းရ္ မြန္ရွီး အဗၺဒုရ္ ကရီမ္ ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝလိုက္ေတာ့ ကမၻာေက်ာ္သြားခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီဇာတ္ကားက ဒီစာအုပ္ကို အေျခခံရုိက္ကူးထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဝိတိုရိယ ႏွင္ ့ အဗၺဒူ ျဖစ္ရပ္မွန္ဗြီဒီယို ဇာတ္ကားဟာ ဒီစာအုပ္ကို အေျခခံရုိက္ကူးခဲ့တာပါ။

■ဝိတိုရိယ ဘုရင္မ
~~~~~~~~~
လက္ရွိ အဂၤလန္ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာက ဘုရင္မႀကီး အဲလိဇဘက္2 Elizabeth II (ဖြား 1926) ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ ေဂ်ာ့ဘုရင္6 George VI (1895 – 1952) ရဲ႕ သမီး ျဖစ္ၿပီး ေဂ်ာ့6 ဟာ  ဘုရင္ အဒ္ဝဒ္7 Edward VII (1841 –1910) ရဲ႕သားေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရင္အဒ္ဝဒ္7ဟာ ဝိတိုရိယဘုရင္မရဲ႕ သားေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ အဲလိဇဘက္ဘုရင္မႀကီးဟာ
ဝိတိုရိယဘုရင္မရဲ႕ ျမစ္ေတာ္ပါ။

ဝိတိုရိယဘုရင္မရဲ႕ လက္ထပ္မွာ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီကို အေၾကာင္းျပဳျပီး အိႏၵိယနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဘုရင္မႀကီးဟာ 1837 ခုႏွစ္မွ စတင္နန္းတက္ခဲ့တာေၾကာင့္ 1887 ခုႏွစ္မွာ ထီးနန္းသက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ ျပည့္ေျမာက္ပါတယ္။ မိမိနန္းသက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေျမာက္ ဂ်ဴဗလီအခမ္းအနားကို လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံငါးဆယ္မွ ဘုရင္နဲ႔ အိမ္ေရွ႕မင္းသားမ်ား ဖိတ္ၾကားတက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

(အဲဒီ ဂ်ဴဗလီ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဂ်ဴဗလီေဟာလ္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့သလို မဲႏွိုက္ၿပီး မဲေပါက္တဲ့ၿမိဳ႕ ျဖစ္တဲ့ က်ေနာ့္ဇာတိၿမိဳ႕ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး ေရႊက်င္ၿမိဳ႕မွာလည္း ဂ်ဴဗလီ မုခ္ဦး ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။)

■အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္
~~~~~~~~~~
အဂၤလိပ္ အစိုးရက စတင္ အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ကတည္းက
အိႏၵိယ ေထာင္သားတို႔ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းမႈ ပညာတတ္ေစဖို႔ ေကာ္ေဇာယက္လုပ္မႈ ပညာေတြ သင္ေပးပါတယ္။ ဂ်ဴဗလီအခမ္းအနား မတိုင္ခင္ ေထာင္သားမ်ားရဲ႕ ေကာေဇာပညာ စြမ္းရည္ျပပြဲတစ္ခုကို အဂၤလန္မွာ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီပြဲကို ဝိတိုရိယ ဘုရင္မႀကီး တက္ေရာက္ ျကည့္ရႈအားေပးတယ္။ ၿပီးတဲ့ေနာက္ မိမိအေနနဲ႔ ဒီေကာ္ေဇာပညာရပ္အေၾကာင္း အိႏၵိယေထာင္သားတို႔အေၾကာင္း၊ အိႏၵိယ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားအေၾကာင္း ေလ့လာလိုတဲ့အတြက္ ရွင္းျပႏိုင္သူတစ္ဦး ပို႔ေပးရန္ အမွာစကား မိန္႔ၾကားပါတယ္၊

ဒါ့ေၾကာင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အာဂရာၿမိဳ႕ ေထာင္သားမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက ေထာင္စာေရးေလး မုဟမၼဒ္ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ (1863 –1909)ကို အိႏၵိယဘုရင္ခံက  အဂၤလန္ျပည္ကို ေစလႊတ္တယ္။ ဝိတိုရိယဘုရင္မႀကီးရဲ႕ ဖခမည္းေတာ္ ေဂ်ာ့ဘုရင္ ေခါင္းပုံနဲ႔ အသစ္ထုတ္ေဝလိုက္တဲ့ ေရႊဒဂၤါးပိုက္ဆံ နမူနာကို ဘုရင္မႀကီးထံ ဆက္သဖို႔နဲ႔ ဘုရင္မႀကီးရဲ႕ ဂိုးလ္ဒင္း ဂ်ဴဗလီပြဲမွာ စားပြဲထိုးဖို႔၊ ဘုရင္မႀကီး ေမးျမန္းခဲ့ရင္ အိႏၵိယက ေကာ္ေဇာပညာနဲ႔ အျခားယဥ္ေက်းမႈမ်ား အေၾကာင္း ရွင္းျပဖို႔ လႊတ္လိုက္တာပါ။ သူနဲ႔အတူ ဘြတ္က္ရွ္ အမည္ရွိတဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ မိတ္ေဆြတစ္ဦးလည္း အတူပါခဲ့ပါတယ္။  ထိုအခ်ိန္က အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ဟာ အသက္24ႏွစ္ အရြယ္သာ ရွိပါေသးတယ္။ သူဟာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ကိုင္းရႈိင္းတဲ့ ဆူဖီမိသားစုမွ ေပါက္ဖြားခဲ့သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ၿပီး ကုရ္အာန္ အာဂုံေဆာင္ (ဟာဖစ္ဇ္)တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

■မြန္ရွီး
~~~~~
ဘုရင္မႀကီးက မိမိအုပ္ခ်ဳပ္ခံ အိႏၵိယတိုင္းျပည္ အေၾကာင္း သိခ်င္လို႔ ေမးရင္းနဲ႔ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ကို ခင္မင္သြားပါတယ္။ သူသြားရာေနရာ ခရီးစဥ္တိုင္းမွာ လိုက္ပါေစခဲ့ပါတယ္။ မဆာလာနဲ႔ ခ်က္တဲ့ အိႏၵိယ အစားအစာေတြ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ကို ခ်က္ခိုင္းတယ္။ စားၾကည့္ၿပီး သေဘာက်လို႔ တပါတ္တႀကိမ္ စားေတာ္ပြဲမွာ အိႏၵိယ အစားအစာ စားေသာက္ပြဲေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။

အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္က မိမိဟာ ကုရ္အာန္ အာဂုံေဆာင္ထားတဲ့ ဟာဖစ္ဇ္တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပေတာ့ ဟာဖစ္ဇ္ဆိုတာ ဘယ္လိုလူေတြလဲလို႔ ေမးတယ္။ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္က ရွင္းျပရင္း ကုရ္အာန္အေၾကာင္း ေျပာျပေတာ့ ဘုရင္မႀကီးက အလြန္စိတ္ဝင္စားစြာ နားေထာင္တယ္။ ေလ့လာတယ္။
ဘုရင္မႀကီးဟာ အစၥလာမ္ကို အလြန္စိတ္ဝင္စားသြားခဲ့တယ္။ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပဳလုပ္ခိုင္းၿပီး ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဗၺဒုလ္ ကရင္ထံက အူရဒူစာေပကို အေရးအဖတ္ အေျပာ သင္ယူတယ္။ အူရဒူကို အေတာ္အတင့္ တတ္ေျမာက္သြားခဲ့တယ္။ စာသင္ေပးသူ တရားျပေပးသူကို အိႏၵိယမွာ ဘယ္လိုေခၚေလ့ရွိၾကသလဲလို႔ ဘုရင္မႀကီးက ေမးေတာ့ "မြန္ရွီး" လို႔ ေခၚေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ အဲဒီေန႔ကစၿပီး ဘုရင္မႀကီးဟာ ဟာဖစ္ဇ္ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ကို "မြန္ရွီး"လို႔ ေခၚပါတယ္။

အဗၺဒုရ္ကရင္မ္ကို ၾကည္ညိဳခ်စ္ခင္တာေၾကာင့္   အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ ေျပာျပသမၽွေတြကို ဒိုင္ယာရီမွာ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္း ေရးတယ္။ မိမိရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြထံကို ေပးတဲ့ေပးစာတိုင္းမွာလည္း အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္အေၾကာင္း မပါမျဖစ္ ပါဝင္ေနေလ့ရွိပါတယ္။
“Munshi is an excellent, clever, truly pious and very refined gentleman, who says ‘God ordered it’, God’s orders is what they implicitly obey. Such faith as theirs and such conscientiousness sets us a great example”

"မြန္ရွီဟာ အလြန္႔ကို ထူးကဲလွသူ၊ အလြန္ ေတာ္သူ၊ အမွန္တကယ္ ဘာသာေရး ကိုင္ရႈိင္းသူ၊ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕လွတဲ့ ဂုဏ္သေရျမင့္သူ တစ္ဦးပါ။ ဘုရားသခင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ဒီလို လမ္းညႊန္တယ္လို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ သူတို႔တေတြဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ အမိန္႔ကို တကယ္နာခံၾကသူေတြပဲ။ သူတို႔ရဲ႕ အဲဒီဘာသာတရားနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အသိတရားေတြဟာ က်မတို႔အတြက္ တကယ့္ကို စံနမူနာယူစရာပါပဲ" လို႔ 1888 ခုႏွစ္က Sir Theodore Martin ထံေပးစာမွာ ဘုရင္မႀကီးက ေရးထားပါတယ္။

■မနာလိုသူ ေသြးထိုးစကား
~~~~~~~~~~~~
ဘုရင္မႀကီးရဲ႕ သမားေတာ္ Dr Reidဟာ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ကို မရႈစိမ့္သူတစ္ဦးပါ။ သူဟာ ကာလသားေရာဂါ ျဖစ္ေနသူ၊ မိန္းမလိုက္စားသူ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဘုရင္မႀကီးကို အတို႔အေထာင္လုပ္ခဲ့သူပါ။ သူ႔ရဲ႕ ဒိုင္ယာရီမွတ္တမ္း စာအုပ္မွာေတာ့ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ရဲ႕ လည္ဂုတ္မွာ ေသြးစူးနာေပါက္ေတာ့ ဘုရင္မႀကီးဟာ သူ႔အခန္းကို လာေရာက္ၿပီး ဘယ္လို ျပဳစုဂရုစိုက္ခဲ့ေၾကာင္း အခုလို ေရးထားပါေသးတယ္။
“Queen was visiting Abdul Karim twice daily in his room taking Hindustani lessons, signing her boxes, examining his neck, smoothing his pillows”.

"ဘုရင္မႀကီးသည္ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္၏ အခန္းကို တေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ လာေရာက္ၿပီး ဟင္ဒီစာေပသင္ၾကား၏။ ရုံးစာေသတၱာမ်ား ဖြင့္ေဖာက္ လက္မွတ္ထိုးျခင္းကိုလည္း ထိုအခန္း၌ပင္ ျပဳလုပ္၏။ သူ႔လည္ဂုတ္ကိုလည္း ၾကည့္ရႈၿပီး ျပဳစု၏။

သူ႔ကို ဦးစားေပးလြန္းလို႔ နန္းတြင္းသားေတြ မနာလိို ဝန္သိုမႈ ျဖစ္ၾကတယ္။ အိႏၵိယမွာ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ဟာ ပညာမဲ့မ်ိဳးရုိး၊ မိန္းမလိုက္စားသူ၊ ေငြေၾကး လိမ္လည္သူ စသျဖင့္ မတရားစြတ္စြဲၿပီး မဟုတ္မတရား ေျပာဆိုေတာ့ ဘုရင္မႀကီးက
“this is typical of you British”
"ဒါဟာ မင္းတို႔ ၿဗိတိသၽွေတြရဲ႕ တေျပးညီအက်င့္ေတြပဲ" လို႔ေတာင္ ေျပာခဲ့ေသးတယ္။ မိမိရဲ႕ နန္းေဆာင္မွာ မြန္ရွီးရဲ႕ ရုပ္ပုံ ႀကီးမားတဲ့ ပန္းခ်ီကားတစ္ခု ေရးဆြဲၿပီး ခ်ိတ္ဆြဲတားေစခဲ့တယ္။ မိမိရဲ႕ မြန္ရွီး ျဖစ္တဲ့ အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေတာ္ဝင္မိသားစုဝင္ ဘြဲ႕ ေပးမယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်ိန္မွာေတာ့ နန္းေတာ္က ရွိသမၽွအားလုံးက ဆႏၵျပၾကတယ္။ နန္းေတာ္ အမႈထမ္းျခင္းမ်ား အလုပ္ထြက္ၾကမဲ့အေၾကာင္း သားေတာ္ျဖစ္သူ အိမ္ေရွ႕မင္းသား အဒ္ဝဒ္ 7 ကိုယ္တိုင္ဦးေဆာင္ၿပီး ကန္႔ကြက္ေတာ့ ဘုရင္မႀကီးက ညီလာခံ ေခၚယူလိုက္တယ္။ မိမိဟာ ရူးေနသူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မိမိအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ကာလအတြင္း မိမိရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းၿပီး မိမိလက္မွတ္ထိုးခဲ့သည့္ ဥပေဒေပါင္းမ်ားစြာကို ေရရြတ္ျပေတာ့ အားလုံး ပါးစပ္အေဟာင္းသား ျဖစ္သြားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ အလုပ္ထြက္ခ်င္သူအားလုံး ယေန႔ ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ တင္ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ေတာ့ အားလုံး လက္ေလၽွာ့သြားရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဗၺဒုလ္ ကရင္ကို ေပးအပ္မဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေတာ္ဝင္မိသားစုဘြဲ႕အစား သူရဲေကာင္းဘြဲ႕ကို ေျပာင္းလဲ ေပးအပ္လိုက္တယ္။

■အိနၵိယကို မျပန္လို
~~~~~~~~~~~
မြန္ရွီးမွာ မိန္းမရွိေၾကာင္း သားသမီးေတာ့ မရေၾကာင္း ဘုရင္မႀကီး သိသြားေတာ့
အိႏၵိယျပန္ေစခဲ့တယ္။ က်န္ရစ္တဲ့ မြန္ရွီး အဗၺဒုလ္ ကရင္ရဲ႕ မိသားစုကို ေခၚယူလာေစခဲ့တယ္။ နန္းေတာ္မွာ အေဆာင္ေပးၿပီး ေနထိုင္ေစတယ္။

ဘုရင္မႀကီး သက္ေတာ္ရလာၿပီး က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့လာေတာ့ မိမိမရွိရင္ နန္းေတာ္က လူေတြ ဝိုင္းဒုကၡေပးလိမ့္မယ္ဟု ဆိုကာ အိႏၵိယကို အတင္း ျပန္ခိုင္းတယ္။ အိႏၵိယ ဘုရင္ခံထံကိုလည္း မြန္ရွီး အဗၺဒုလ္ကရင္အတြက္ ေျမေနရာေတြ ခ်ီးျမႇင့္ေပးဖို႔ လစဥ္ခ်ီးျမႇင့္ေငြကို အမ်ားထက္ ပိုမိုၿပီး ႏွစ္ဆခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္။ ကရာခ်ိမွာ ေျမေနရာမ်ား ေပးအပ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဗၺဒုလ္ ကရင္က မိမိဟာ မိမိေက်းဇူးရွင္ကို ေက်းဇူးဆပ္ဖို႔ လိုေၾကာင္း ဘုရင္မႀကီးရဲ႕ ေနာက္ဆုံးထြက္သက္အထိ အမ်ားမၾကည္ျဖဴလဲ ဒုကၡခံၿပီး ခစားလိုေၾကာင္း ေတာင္းပန္ၿပီး မျပန္ခဲ့ဘူး။

■မိဘေမတၱာ
~~~~~~~
နန္းေတာ္က လူေတြက ဘုရင္မႀကီးဟာ ငယ္မူျပန္ၿပီး အဗၺဒုလ္ ကရင္ကို ႀကိဳက္ခဲ့တာလို႔ ထင္ေနၾကေပမဲ့ အမွန္ကေတာ့ မိမိရဲ႕ သားအရင္းလို သေဘာထားခဲ့တာပါ။ ဘုရင္မႀကီးဘဝနဲ႔ ထီးနန္းပလႅင္အေပၚ ထိုင္ေနရတာထက္ မြန္ရွီး အဗၺဒုလ္ ကရင္နဲ႔ သြားရင္း မြန္ရွီးအဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ ေဟာၾကားတဲ့ တရားမ်ား၊ ဝလီဆူဖီတို႔ရဲ႕ ဒသနအျမင္နဲ႔ ေဒသနာတရားမ်ားမွာ သူေပ်ာ္ပိုက္သြားခဲ့တာပါ။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေမာင္လာနာ ရူမီရဲ႕ ကဗ်ာေတြကို စြဲလန္းၿပီး ေမြ႕ေလ်ာ္ရသြားခဲ့တယ္။

မိမိမွာ သားသမီးအရင္းေတြ ရွိေပမဲ့၊ မိမိဟာ အမႈထမ္းေပါင္း မ်ားစြာ ပိုင္ဆိုင္ထားေပမဲ့ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟမီးေတြ ေလာင္ၿမိဳက္ၿပီး တဦးနဲ႔ တစ္ဦး ဂုဏ္တု ဂုဏ္ၿပိဳင္ေတြ လုပ္ေနၾကတာ၊ တစ္ဦးကို တစ္ဦးက ဒုကၡေပးဖို႔ အျမဲေခ်ာင္းေနၾကတာေတြ ျမင္ၿပီး ေလာကီလူ႔ေဘာင္ကို စိတ္ကုန္ကာ တရားျပသူရဲ႕ ဓမၼတရားေတြအေပၚ သာယာသြားခဲ့တာပါ။

■နတ္ရြာစံၿပီ
~~~~~~~
အဆုံးသတ္ဇာတ္လမ္းေလးကေတာ့ ရင္နင့္စရာပါ။ ႏွင္းေတာေတြထဲမွာ
အဗၺဒုလ္ ကရင္မ္နဲ႔ စကားေတြ ေျပာရင္း အေအးမိသြားတယ္။  အသက္က 81 ႏွစ္ အရြယ္ရွိၿပီးမို႔ က်န္းမာေရးဒါဏ္က ဖိစီးလာတယ္။

နတ္ရြာစံခါနီးမွာ ဘုရင္မႀကီးက ရူမီရဲ႕ ကဗ်ာေတြ ဖတ္ျပဖို႔ ေတာင္းဆိုလို႔ အဗၺဒုလ္ ကရင္လည္း ကဗ်ာေတြ ဖတ္ျပလိုက္ ရွင္းျပလိုက္နဲ႔။ "ငါ့ရဲ႕ သားေတာ္ေလး! ငါ့ရဲ႕ မြန္ရွီးေလး! မင္းနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ေပးခဲ့တဲ့ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ထပ္ခါတလဲလဲ ငါေျပာေနခ်င္တယ္။ အဲဒါကို အာရဘီလို ဘယ္လိုေျပာရသလဲလို႔ ေမးတယ္။ အလ္ဟမ္းဒို လစ္လာဟ္ လို႔ ေျပာရေၾကာင္း အဗၺဒုလ္ ကရင္က ေျပာျပေတာ့ အလ္ဟမ္းဒို လစ္လာဟ္... အလ္ဟမ္းဒို လစ္လာဟ္ လို႔ ေရရြတ္ရင္းနဲ႔ပဲ ဘုရင္မႀကီး နတ္ရြာစံေတာ္ မူသြားပါတယ္။ ဘုရင္မႀကီး နတ္ရြာစံတဲ့ 1901 ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ 22 ရက္မွာ သက္ေတာ္ 81 ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ မြန္ရွီး နဲ႔ ေတြ႕ဆုံ အတူေနထိုင္ခဲ့ရတာကေတာ့ 13 ႏွစ္ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္းေတြကို မြန္ရွီး အဗၺဒုလ္ ကရင္ကိုယ္တိုင္ေရးသားခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းဒိုင္ယာရီစာအုပ္မွာ
“I pray to the Almighty for the richest blessings to be showered down on our good Queen Empress”.
"က်ႏု္ပ္တို႔အတြက္ ေကာင္းျမတ္လွသည့္ အင္ပါယာျပည့္ရွင္ ဘုရင္မႀကီး အေပၚ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံေတာ္မွ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာအျဖာျဖာ ရြာသြန္းၿဖိဳးေစဖို႔ က်ႏု္ပ္ ဆုေတာင္းမႈျပဳပါ၏"

ဘုရင္မႀကီးကို အဂၤလန္ျပည့္ရွင္တို႔ သၿဂႋဳဟ္နည္းအတိုင္း သၿဂႋဳဟ္ၿပီးတာနဲ႔ ဘုရင္မရဲ႕ သားေတာ္ဟာ ထီးနန္းတက္တယ္။ အဗၺဒုလ္ ကရင္အိမ္မွာ ရွိသမၽွ ပစၥည္းအားလုံးနဲ႔ ဘုရင္မႀကီးရဲ႕ ေပးစာမ်ားအားလုံးကို သိမ္းဆည္းၿပီး မီးတင္ရႈိ့တယ္။ အဗၺဒုလ္ ကရင္နဲ႔ မိသားစုကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ၿပီး သေဘၤာနဲ႔ အိႏၵိယကို ျပန္ပို႔ခဲ့တယ္။ မြန္ရွီးအဗၺဒုလ္ ကရင္မ္ဟာ တဂ်္မဟာအနီးက ဘုရင္မႀကီးရဲ႕ ရုပ္တုအနီးမွာ ေန႔စဥ္ ကဗ်ာေတြ လာေရာက္ထိုင္ေရးရင္း ကဗ်ာေတြ ရြတ္ဆိုရင္း  1909ခုႏွစ္မွာ အသက္ 46 အရြယ္ကေလးနဲ႔ပဲ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရွာပါတယ္။

Copy from: Saunglwin Aung FB Page